اسکنرهای سه بعدی بسته به نوع طراحی، خصوصیات فنی و نوع کاربردشان در چند گروه مختلف دسته بندی می شوند. در این مقاله، انواع اسکنر های سه بعدی را در چند دسته تقسیم کرده و نحوه ی عملکرد آن ها را توضیح داده خواهد شد. این دسته بندی بر اساس متداول بودن استفاده از اسکنر ها صورت گرفته، نه بر اساس نوع تکنولوژی که استفاده می کنند.
اسکنرهای سه بعدی رومیزی
برای اسکن اشیاء با ابعاد کوچک تا متوسط کاربرد دارند. ابعاد این اسکنر ها به اندازه ای است که روی یک میز کار معمولی جا می شوند.
اسکنر سه بعدی با فریم بسته
دارای یک محفظه ی بسته برای قرار گیری اشیاء مختلف در آن است. از جمله استفاده های آن در طلا سازی و دندان سازی بوده و از رزولوشن اسکن بالایی بهره می برد. این اسکنرها عموما شبیه به یک جعبه هستند که به کامپیوتر متصل شده و با قرار دادن شئ داخل این جعبه می توان مدل سه بعدی آن را در کامپیوتر ذخیره کرد.
اسکنر های سه بعدی با فریم باز
این اسکنر ها از لحاظ نیاز به یک محیط ایده آل برای اسکن نسبت به سایر نمونه ها از انعطاف بیشتری برخوردارند. با این وجود نباید در محیطی با نور بسیار زیاد قرار داده شوند. بسیاری از این نوع اسکنر های رومیزی دارای یک پروژکتور و دوربین سوار بریک سه پایه هستند. اسکنرهای رومیزی معمولا دارای یک صفحه ی چرخنده هستند که موقعیت شئ را هنگام اسکن تغییر می دهد. این کار برای آن است که اسکنر بتواند از تمام زوایای شئ تصویر برداری کرده و تصاویر را در نرم افزار مخصوص، از طریق رایانه تبدیل به مدل سه بعدی کند. اسکنر های سه بعدی رومیزی نوعا از تکنولوژی نقشه سازی مثلثی نوری و یا لیزری استفاده می کنند. استفاده های آن ها از پزشکی، مانند دندان سازی و سمعک سازی تا مهندسی معکوس رایج است. این اسکنر ها در زمینه های تفریحی، جواهر سازی و یا نمونه سازی نیز کاربرد فراوان دارند.
اسکنر سه بعدی دستی، اسکنر سه بعدی پرتابل، اسکنر سه بعدی بدون سیم
اسکنرهای سه بعدی پرتابل و اسکنر های سه بعدی دستی به منظور حمل آسان و اسکن با کمک دست طراحی شده اند. اپراتور با در دست گرفتن اسکنر و نشانه گرفتن آن به سمت شئ از جهات و زاویه های مختلف مدل دیجیتالی سه بعدی شئ مد نظر خود را به دست می آورد. اسکنرهای سه بعدی دستی نسبت به اسکنر های سه بعدی ثابت تطبیق پذیرتر و منعطف تر هستند. چرا که اپراتور راحت تر می تواند به نقاط کور یک شئ احاطه داشته باشد. اسکنرهای سه بعدی قابل حمل، توانایی اسکن اجسام مختلف در اندازه های متفاوت را دارند. از اشیاء کوچک تا بدن انسان و حتی اتومبیل وغیره. بیشتر اسکنرهای این گروه توانایی ساخت مدل سه بعدی دارای تکستچر و رنگ را داشته و رزولوشن این اسکنر ها بسته به مدل و تنظیمات آن ها متفاوت است. باید این نکته را در نظر داشت که با وجود قابل حمل بودن این اسکنر ها، بیشتر این نوع اسکنر ها دارای سیم هستند تا بتوانند اطلاعات و برق را منتقل و دریافت کنند. تنها تعداد محدودی از اسکنر های دستی بیسیم بوده و محدودیتی برای جابجایی هنگام اسکن کردن ندارند.
اسکنرهای سه بعدی صنعتی ، اسکنرهای سه بعدی حرفه ای ، اسکنرهای سه بعدی مترولوژی
اسکنر های سه بعدی صنعتی و اسکنر های سه بعدی حرفه ای ساخته شده اند تا بالا ترین سطح استاندارد در دقت و جزئیات را ارائه دهند. این اسکنر ها کاربردهایی حرفه ای دارند، مانند اندازه گیری دقیق و مترولوژی. این نوع اسکنرهای سه بعدی اختصاصا برای اندازه گیری های دقیق صنعتی ساخته شده اند که همچنین با عنوان CMM یا Coordinate measuring machines شناخته می شود. اسکنرهای سه بعدی صنعتی در دامنه ی وسیعی از ابعاد و برای مصارف مختلف صنعتی ساخته می شوند. رایج ترین این مصارف مهندسی معکوس، ارزیابی قطعات صنعتی و استهلاک آن ها است. بعضا برای حاصل شدن بهترین نتیجه از ترکیبی از انواع این نوع اسکنرها استفاده می شوند. این اسکنرها مدل های سه بعدی با دقت بسیار بالا و تشکیل شده از نقاط متصل به هم به وجود می آورند اما رنگ و بافت اشیاء را ضبط نمی کنند.
اسکنر های سه بعدی بدن انسان و اسکنر های اتاقک دار
در این مجموعه سیستم ها و دستگاه هایی معرفی می شوند که قادر به اسکن کامل بدن انسان و یا اعضای بدن انسان هستند. بیشتر این نوع سیستم ها دارای یک کابین مخصوص برای قرارگیری فرد و یا شئ مورد نظر هستند که فرد در وسط این کابین قرار گرفته و دور تا دور اطراف، سنسور ها، اسکنر های سه بعدی ، دوربین ویا ترکیبی از این ها قرار دارد. این اسکنر ها قادر به اسکن کامل یک انسان همراه با رنگ و بافت در چند ثانیه هستند. تکنولوژی استفاده شده در این اسکنر ها یا به صورت photogrammetry است که سرعت بسیار بالایی داشته اما به تعداد بسیار زیادی دوربین و یا تصویر نیازمند است و یا از تکنولوژی اسکن نوری استفاده می شود که رزولوشن بالاتری دارد اما نیازمند است که فردی که در حال اسکن شدن است برای مدتی بدون تحرک ثابت بایستد.
این دسته اسکنر ها برای اهداف پزشکی، مد و لباس، فیلم سازی و انیمیشن و ساخت مجسمه به وسیله ی پرینتر سه بعدی کاربرد دارند.
